Intellectuele eigendom, ofwel IE, is voor de meeste innovators van levensbelang. Daarom verbaast het ons dat de meeste startups zo weinig nadenken over een goede IE strategie. Gevraagd naar de manier waarop een startup omgaat met haar intellectuele eigendomsrechten, komen de meesten niet verder dan ‘we hebben onlangs een octrooi aangevraagd voor de technologie die wij op de markt gaan brengen’. Of: ‘volgens mij hebben wij de naam en het logo waaronder wij ons product aanbieden als merk geregistreerd’. Dat is een goed begin, maar er is zoveel meer te doen met je IE.

Een goede IE strategie zorgt ervoor dat de manier waarop je de assets van je bedrijf beschermt en exploiteert, optimaal bijdraagt aan het verwezenlijken van je commerciële doelstellingen. Het formuleren van zo’n strategie begint bij het identificeren van je IE: wat zijn onze belangrijkste assets, hoe hebben we die beschermd (of hoe kunnen we die beschermen) en op welke manier exploiteren we die op dit moment? Ook is het belangrijk om in kaart te brengen over welke IE rechten de concurrentie beschikt. Je zult namelijk niet de eerste zijn die na aanzienlijke investeringen tot de conclusie komt dat, bijvoorbeeld een octrooi van je grootste concurrent, de marktintroductie van je nieuwe product belemmert. Een en ander vergt veel onderzoek.Gelukkig is veel informatie over bestaande IE rechten openbaar. Zie bijvoorbeeld de website van het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (www.boip.int) of de website van Octrooicentrum Nederland (www.rvo.nl).

Heb je eenmaal in kaart gebracht over welke (mogelijke) IE rechten je beschikt en hoe het concurrentielandschap eruit ziet, dan kun je gaan nadenken hoe je IE kunt inzetten om je commerciële doelstellingen te behalen. Het gaat erom dat de manier waarop je met je IE omgaat past bij je bedrijfsstrategie. In het algemeen kun je IE inzetten om concurrerende producten van de markt te houden, (licentie-) inkomsten te genereren, investeerders te trekken, de prijs voor je producten te verhogen, potentiele inbreukmakers af te schrikken of een inbreukactie tegen je bedrijf af te weren.

Vragen die je jezelf kunt stellen zijn:
• Welke door IE gesteunde producten vormen het grootste deel van mijn inkomsten?
• Welke IE ondersteunt onze meest waardevolle producten?
• Is er IE dat onafhankelijk opbrengsten oplevert (bijvoorbeeld door licentiering)?
• In hoeverre geeft IE ons een concurrentievoordeel?
• Hoeveel meer zouden we daarom voor onze producten kunnen vragen?
• Geeft IE ons een marketing voordeel?
• Waarderen onze klanten onze producten meer doordat ze beschermd zijn?
• Is IE noodzakelijk om funding te verwerven?

Met het beantwoorden van deze vragen ben je er nog niet. Het ontwikkelen van een IE strategie vraagt ook dat je rekening houdt met factoren als de time-to-market en de levensduur van je product. Als de time-to-market kort is, kun je je namelijk afvragen of het zin heeft om veel geld te investeren in het opbouwen van een octrooiportefeuille, zeker als ook de levensduur van je product kort is. Ontwikkel je een platform, waaruit in de tijd meerdere producten voort zullen komen, dan kan de conclusie uiteraard anders zijn. Een ander voorbeeld: de IE portefeuille van je concurrenten, gekoppeld aan de vraag of je concurrenten in zijn algemeenheid optreden tegen inbreuk. Ligt een inbreukactie voor de hand, dan is het slim om niet alleen zoveel mogelijk van je concurrent weg te blijven, maar zou je ook kunnen proberen om aanvullende IE te verkrijgen om een inbreukactie af te weren.

Al dit voorwerk leidt ertoe dat je weet hoe jij jouw IE kunt inzetten om je bedrijfsdoelen te verwezenlijken. Ook weet je dan wat jouw ‘core’ IE is, welke IE je eigenlijk niet nodig hebt en welke IE je nog zou moeten verwerven. Met deze kennis kun je vervolgens een plan opzetten dat voorziet in optimale bescherming en exploitatie van je ‘core’ IE, het afstoten van IE die niet tot je core-business behoort (bijvoorbeeld door het aan anderen tegen een vergoeding in licentie te geven) en het zelf ontwikkelen of aankopen van IE die je nog mist. En kun je met recht zeggen: ‘Ik heb een goede IE strategie’.

16 oktober 2015